Catalina I của Navarra (tiếng Tây Ban Nha: Catalina I de Navarra; tiếng Basque: Katalina I.a Nafarroakoa; tiếng Pháp: Catherine Ier de Navarre; tiếng Occitan: Catarina Ièra de Navarra; 1468–1517) là Nữ vương của Vương quốc Navarra, kế đó là Hạ Navarra từ năm 1483[1] đến năm 1517. Bà cũng đồng thời giữ các tước hiệu Nữ công tước các xứ Gandia, Montblanc, và Peñafiel, Nữ bá tước các xứ Foix, Bigorre, và Ribagorza, Nữ tử tước xứ Béarn.[2]

Catalina I của Navarra
Catalina I de Navarra
Nữ vương Navarra
Tại vị7 tháng 1 năm 1483 - 24 tháng 8 năm 1512 (−29 năm, 230 ngày)
Đăng quangNăm 1494
Đồng trị vìJuan III Vua hoặc hoàng đế
Tiền nhiệmFrancisco I Vua hoặc hoàng đế
Kế nhiệmFerrando I Vua hoặc hoàng đế
Nữ vương Hạ Navarra
Tại vị25 tháng 8 năm 1512 - 12 tháng 2 năm 1517 (−4 năm, 171 ngày)
Đồng trị vìJuan III Vua hoặc hoàng đế
Tiền nhiệmFrancisco I Vua hoặc hoàng đế
Kế nhiệmEnrique II Vua hoặc hoàng đế
Thông tin chung
Sinh3 tháng 12 năm 1470
Mất12 tháng 2, 1517(1517-02-12) (46 tuổi)
Phối ngẫuJuan III Vua hoặc hoàng đế
Hậu duệAna của Navarra

Magdalena của Navarra
Catalina của Navarra
Juan của Navarra
Quiteria của Navarra
Andrés Febo của Navarra
Enrique II của Navarra Vua hoặc hoàng đế
Martín của Navarra
Buenaventura của Navarra
Francisco của Navarra
Carlos của Navarra

Isabel của Navarra
Vương tộcNhà Foix
Thân phụGaston xứ Foix
Thân mẫuMadeleine của Pháp
Tôn giáoCông giáo La Mã

Thân thế

sửa

Sinh ra trong Gia tộc Foix quyền lực và lâu đời, Catalina là con gái út của Gaston xứ Foix, Thân vương xứ Viana, và Magdalena nhà Valois, em gái của vua Louis XI của Pháp. Catalina được sinh ra và trải qua thời niên thiếu dưới thời kỳ trị vị của ông cố mình là Juan II, vua của Navarra, AragónSicilia. Ngai vị Navarra sau đó được truyền đến bà nội của bà là Leonor I vào năm 1479. do cha bà đã chết trước đó vào năm 1470, nên ngai vị Navarra được truyền cho anh trai của Catalina là Francisco Febo sau cái chết của Leonor I trong cùng năm đó.

Nữ vương Navarra

sửa

Tuy nhiên, chỉ sau 4 năm trị, Francisco I đột ngột qua đời khi chỉ mới 15 tuổi. Mẹ của ông, nhiếp chính Madeleine, đã đưa Catalina mới 14 tuổi lên ngôi vị Nữ vương Navarra. Chú của bà là Jean xứ Foix, Tử tước xứ Narbonne đã viện dẫn luật Salic (vốn không cho nữ giới kế thừa ngôi vị) để đòi quyền kế thừa ngai vàng Vương quốc Navarra. Tranh chấp này đã nhanh chóng bùng nổ thành cuộc nội chiến kéo dài trong 9 năm (1483–1492), khơi lại cuộc xung đột cũ giữa các phe đảng BeaumontAgramont. Trước áp lực duy trì ngai vàng Navarra cho con gái, năm 1484, Madeleine đã quyết định gả Catalina mới 15 tuổi cho Jean II d'Albret 14 tuổi, một thành viên của gia tộc Albret phía tây Gascogne. Cuộc hôn nhân này được nhiều thần dân Iberia của Catalina ủng hộ và lẽ ra sẽ mang lại cho bà sự hỗ trợ rất cần thiết trong cuộc chiến chống lại yêu sách của chú mình.[3]

Gia phả

sửa

Tham khảo

sửa
  1. ^ Woodacre, Elena (4 tháng 9 năm 2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274-1512 (bằng tiếng Anh). Springer. ISBN 978-1-137-33915-7.
  2. ^ An annotated index of medieval women. Markus Wiener Publishers. 1992. ISBN 978-0-910129-27-5. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2010.
  3. ^ Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre; Succession, Politics and Partnership. New York: Palgrave Macmillan.