Ligue 1

Bài này viết về giải đấu bóng đá nam Pháp. Đối với giải đấu bóng đá nữ Pháp, xem Division 1 Féminine. Đối với các sử dụng khác, xem Ligue 1 (định hướng).

Đừng nhầm lẫn với EFL League One.

Giải bóng đá vô địch quốc gia Pháp (Ligue 1), còn được gọi là Ligue 1 Uber Eats vì lý do tài trợ, là một giải đấu chuyên nghiệp của Pháp dành cho các câu lạc bộ bóng đá nam. Đứng đầu hệ thống giải đấu bóng đá Pháp, đây là giải đấu bóng đá chính của quốc gia. Được quản lý bởi Ligue de Football Professionnel, Ligue 1 được tranh tài bởi 18 câu lạc bộ (tính đến mùa giải 2023–24) và hoạt động theo hệ thống thăng hạng và xuống hạng từ và đến Ligue 2.

Ligue 1

Mùa giải hiện tại: Ligue 1 2023–24
Cơ quan tổ chức	Ligue de Football Professionnel (LFP)
Thành lập	1932 (1932) (chính thức) 2002 (với tên gọi Ligue 1)
Quốc gia	Pháp (19 đội)
(Các) câu lạc bộ khác từ	Monaco (1 đội)
Liên đoàn	UEFA
Số đội	20
Cấp độ trong hệ thống	1
Xuống hạng đến	Ligue 2
Cúp trong nước	Coupe de France Trophée des Champions
Cúp quốc tế	UEFA Champions League UEFA Europa League UEFA Europa Conference League
Đội vô địch hiện tại	Paris Saint-Germain (lần thứ 11) (2022–23)
Vô địch nhiều nhất	Paris Saint-Germain (11 lần)
Thi đấu nhiều nhất	Mickaël Landreau (618)
Vua phá lưới	Delio Onnis (300)
Đối tác truyền hình	Danh sách các đài truyền hình
Trang web	Ligue1.fr (tiếng Pháp) Ligue1.com (tiếng Anh)

Mùa giải diễn ra từ tháng 8 đến tháng 5. Các câu lạc bộ thi đấu hai trận với mỗi đội khác ở giải đấu – một trận sân nhà và một trận sân khách – tổng cộng là 38 trận trong suốt mùa giải. Hầu hết các trận đấu được diễn ra vào Thứ Bảy và Chủ Nhật, với một số trận đấu được diễn ra vào các buổi tối ngày thường. Giải đấu thường xuyên bị tạm dừng vào cuối tuần trước Giáng sinh trong hai tuần trước khi trở lại vào tuần thứ hai của tháng 1. Tính đến năm 2021, Ligue 1 là một trong những giải đấu quốc gia hàng đầu, xếp thứ năm ở châu Âu, sau Premier League của Anh, La Liga của Tây Ban Nha, Serie A của Ý, và Bundesliga của Đức.

Ligue 1 được khởi tranh lần đầu vào ngày 11 tháng 9 năm 1932 với tên gọi National trước khi chuyển sang tên gọi Division 1 sau một năm tồn tại. Giải tiếp tục hoạt động dưới tên gọi đó cho đến năm 2002, khi giải lấy tên hiện tại. Paris Saint-Germain là câu lạc bộ thành công nhất với 11 chức vô địch, trong khi Olympique Lyonnais là câu lạc bộ giành được nhiều danh hiệu liên tiếp nhất (7 danh hiệu từ năm 2002 đến 2008). AS Saint-Étienne là câu lạc bộ đầu tiên có 10 danh hiệu. Với sự hiện diện của 71 mùa giải ở Ligue 1, Olympique de Marseille giữ kỷ lục góp mặt ở hạng đấu cao nhất nhiều mùa nhất, trong khi Paris Saint-Germain giữ kỷ lục giải đấu với 47 mùa giải liên tiếp ở hạng đấu cao nhất (từ năm 1974 đến nay). FC Nantes là đội có chuỗi trận bất bại liên tiếp dài nhất (32 trận) và ít trận thua nhất (1 trận) trong một mùa giải, thành tích này diễn ra ở mùa giải 1994–95. Ngoài ra, Nantes còn giữ kỷ lục không thua trên sân nhà lâu nhất, với 92 trận từ tháng 5 năm 1976 đến tháng 4 năm 1981.

Nhà vô địch hiện tại là Paris Saint-Germain, đội đã giành được danh hiệu kỷ lục thứ 11 ở mùa giải 2022–23. Câu lạc bộ có trụ sở nước ngoài AS Monaco đã vô địch giải đấu nhiều lần, sự hiện diện của đội bóng này khiến giải đấu này trở thành một giải đấu xuyên biên giới.

Đén mùa giải 2023–24, số đội ở giải đấu sẽ giảm xuống còn 18; bốn đội ở Ligue 1 2022–23 sẽ xuống hạng đến Ligue 2 và chỉ có hai đội ở Ligue 2 được thăng hạng lên Ligue 1.

Lịch sử

Thành lập

Tính chuyên nghiệp trong bóng đá Pháp đã không tồn tại cho đến tháng 7 năm 1930, khi Hội đồng Quốc gia của Liên đoàn bóng đá Pháp bỏ phiếu ủng hộ việc thông qua nó. Những người sáng lập giải đấu bóng đá chuyên nghiệp Pháp là Georges Bayrou, Emmanuel Gambardella và Gabriel Hanot; giải chính thức đi vào hoạt động với mùa giải đầu tiên là 1932 - 1933.

Để tạo ra thành công một giải đấu bóng đá chuyên nghiệp trong nước, Liên đoàn đã giới hạn giải đấu ở 20 Câu lạc bộ. Để tham gia giải đấu, các CLB phải tuân theo ba tiêu chí quan trọng:

• CLB chắc chắn đã có những kết quả tích cực trong quá khứ.
• CLB phải có khả năng thu đủ doanh thu để cân bằng tài chính.
• CLB phải có khả năng chiêu mộ thành công ít nhất 8 cầu thủ chuyên nghiệp.

Nhiều câu lạc bộ không đồng ý với các tiêu chí chủ quan, đáng chú ý nhất là Strasbourg FC, RC Roubaix, Amiens SC và Stade Français; trong khi những câu lạc bộ khác như Rennes do sợ phá sản, và Olympique Lillois do xung đột lợi ích, đã miễn cưỡng trở thành chuyên nghiệp. Chủ tịch của Olympique Lillois, Henri Jooris, cũng là chủ tịch của Ligue du Nord, lo ngại giải đấu của ông sẽ sụp đổ và đề xuất nó trở thành giải đấu thứ hai của giải đấu mới. Cuối cùng, nhiều CLB đã giành được vị thế chuyên nghiệp, mặc dù việc thuyết phục các câu lạc bộ ở nửa phía bắc của đất nước trở nên khó khăn hơn; Strasbourg, RC Roubaix và Amiens từ chối chấp nhận giải đấu mới, trong khi ngược lại Mulhouse, AC Roubaix, Metz và Fives chấp nhận giải đấu chuyên nghiệp. Ở miền nam nước Pháp, các câu lạc bộ như Olympique de Marseille, Hyères FC, SO Montpellier, SC Nîmes, Cannes, Antibes và Nice rất ủng hộ giải đấu mới và chấp nhận vị thế chuyên nghiệp của họ mà không tranh cãi.

Tổ chức

Division 1 champions (trước WW2)

Mùa giải	Vô địch
1932-1933	Olympique Lillois
1933-1934	Sète
1934-1935	FC Sochaux
1935-1936	Racing Club de France
1936-1937	Marseille
1937-1938	FC Sochaux
1938-1939	Sète

Trận đấu giữa FC Sète và Olympique de Marseille vào năm 1934.

Mùa giải đầu tiên của giải đấu chuyên nghiệp, được gọi là National,được tổ chức vào năm 1932-1933. 20 thành viên khai mạc của National là: Antibes,CA Paris, Cannes, Club Français, AC Roubaix, Fives, Hyères FC, Olympique de Marseille, Metz, Mulhouse, Nice, SC Nîmes, Olympique Alès, Olympique Lillois, Racing Club de France, Red Star Olympique, Rennes, FC Sochaux, Sète,và SO Montpellier. 20 CLB được chia đều vào hai nhóm với ba câu lạc bộ cuối cùng của mỗi nhóm bị xuống hạng Division 2. Hai người chiến thắng của mỗi nhóm sau đó sẽ đối mặt với nhau trong một trận chung kết được tổ chức tại một địa điểm trung lập. Trận chung kết đầu tiên được tổ chức vào ngày 14/5/1933, đội đứng đầu của bảng A, Olympique Lillois gặp đội nhì bảng B là Cannes (đội đầu bảng B là Antibes bị Liên đoàn bóng đá Pháp nghi ngờ hối lộ nên đã bị truất quyền thi đấu). Sau đó Olympique Lillois đã lên ngôi vô địch với chiến thắng 4-3. Sau mùa giải đó, giải đấu quyết định giữ lại 14 câu lạc bộ và không thăng hạng bất kỳ đội nào từ giải hạng hai. Giải đấu cũng đồng ý đổi tên từ National thành Đơn giản là Division 1. Trong mùa giải 1934-1935, giải đấu đã tổ chức một hệ thống thăng hạng và xuống hạng hợp pháp, nâng tổng số câu lạc bộ ở giải hạng nhất lên con số 16 và duy trì đến mùa giải 1938-1939.

Zlatan Ibrahimović, cầu thủ giữ kỷ lục ghi bàn nhiều nhất và có hat-trick nhanh nhất lịch sử Ligue 1.

Vì Thế chiến II, bóng đá đã bị đình chỉ bởi chính phủ Pháp và Ligue de Football Professionnel, mặc dù các câu lạc bộ thành viên của nó tiếp tục chơi trong các giải đấu khu vực. Trong "giải vô địch chiến tranh", như họ được gọi, tính chuyên nghiệp đã bị bãi bỏ bởi chế độ Vichy và các câu lạc bộ buộc phải tham gia vào các giải đấu khu vực, được chỉ định là Zone Sud và Zone Nord. Do không liên kết với hai giải đấu, LFP và FFF không công nhận chức vô địch mà các câu lạc bộ giành được và do đó mùa giải từ năm 1939-1945 là không tồn tại theo quan điểm của hai tổ chức. Sau khi kết thúc chiến tranh và giải phóng nước Pháp, bóng đá chuyên nghiệp trở lại Pháp. Giải hạng nhất đã tăng phân bổ các câu lạc bộ lên 18 đội. Đến mùa giải 1965-1966 khi con số được tăng lên 20.

Năm 1964, quy tắc trung bình bàn thắng đã được thay thế bằng quy tắc hiệu số bàn thắng bại. Năm 2002, giải đấu đổi tên từ Division 1 thành Ligue 1 như hiện nay. Vào năm 2011, quỹ đầu tư Qatar Investment Authority (QSI) của ông chủ người Qatar là Nasser Al-Khelaïfi đã mua lại CLB Paris Saint-Germain, qua đó CLB này đã có một tiềm lực tài chính dồi dào, trở thành CLB bóng đá giàu có nhất thế giới cho đến năm 2021.

Màn trình diễn theo câu lạc bộ

Bài chi tiết: Danh sách nhà vô địch bóng đá Pháp

In đậm chỉ các câu lạc bộ chơi ở Ligue 1 2022–23.

Câu lạc bộ	Vô địch	Á quân	Mùa giải vô địch
Paris Saint-Germain	11	9	1985–86, 1993–94, 2012–13, 2013–14, 2014–15, 2015–16, 2017–18, 2018–19, 2019–20, 2021–22, 2022–23
Saint-Étienne	10	3	1956–57, 1963–64, 1966–67, 1967–68, 1968–69, 1969–70, 1973–74, 1974–75, 1975–76, 1980–81
Marseille	9	12	1936–37, 1947–48, 1970–71, 1971–72, 1988–89, 1989–90, 1990–91, 1991–92, 2009–10
Monaco	8	7	1960–61, 1962–63, 1977–78, 1981–82, 1987–88, 1996–97, 1999–2000, 2016–17
Nantes	8	7	1964–65, 1965–66, 1972–73, 1976–77, 1979–80, 1982–83, 1994–95, 2000–01
Lyon	7	5	2001–02, 2002–03, 2003–04, 2004–05, 2005–06, 2006–07, 2007–08
Bordeaux	6	9	1949–50, 1983–84, 1984–85, 1986–87, 1998–99, 2008–09
Reims	6	3	1948–49, 1952–53, 1954–55, 1957–58, 1959–60, 1961–62
Lille	4	6	1945–46, 1953–54, 2010–11, 2020–21
Nice	4	3	1950–51, 1951–52, 1955–56, 1958–59
Sochaux	2	3	1934–35, 1937–38
Sète	2	–	1933–34, 1938–39
Lens	1	5	1997–98
RC Paris	1	2	1935–36
Olympique Lillois	1	1	1932–33
Strasbourg	1	1	1978–79
Roubaix-Tourcoing	1	–	1946–47
Auxerre	1	–	1995–96
Montpellier	1	–	2011–12
Nîmes	–	4	–
Cannes	–	1	–
Fives	–	1	–
Toulouse (1937)	–	1	–
Metz	–	1	–

Ghi chú

Các kỷ lục

Bài chi tiết: Danh sách các kỷ lục và thống kê của Ligue 1

Ra sân nhiều nhất

Xem thêm: Danh sách cầu thủ Ligue 1

Hạng	Cầu thủ	Giai đoạn	(Các) câu lạc bộ	Trận
1	Mickaël Landreau	1997–2014	Nantes, Paris Saint-Germain, Lille, Bastia	618
2	Jean-Luc Ettori	1975–1994	Monaco	602
3	Dominique Dropsy	1971–1989	Valenciennes, Strasbourg, Bordeaux	596
4	Dominique Baratelli	1967–1985	Ajaccio, Nice, Paris Saint-Germain	593
5	Alain Giresse	1970–1988	Bordeaux, Marseille	586
6	Sylvain Kastendeuch	1982–2001	Metz, Saint-Étienne, Toulouse	577
7	Patrick Battiston	1973–1991	Bordeaux, Metz, Saint-Étienne, Monaco	558
8	Jacky Novi	1964–1980	Marseille, Nîmes, Paris Saint-Germain, Strasbourg	545
9	Roger Marche	1944–1962	Reims, RC Paris	542
10	Jean-Paul Bertrand-Demanes	1969–1988	Nantes	532

Ghi chú

Ghi bàn nhiều nhất

Xem thêm: Danh sách cầu thủ ghi bàn nhiều nhất Ligue 1

Hạng	Cầu thủ	Giai đoạn	(Các) câu lạc bộ	Bàn	Trận	Hiệu số
1	Delio Onnis	1972–1986	Monaco, Reims, Tours, Toulon	299	449	0.67
2	Bernard Lacombe	1969–1987	Lyon, Saint-Étienne, Bordeaux	255	497	0.51
3	Hervé Revelli	1965–1978	Saint-Étienne, Nice	216	389	0.56
4	Roger Courtois	1932–1956	Sochaux, Troyes	210	288	0.73
5	Thadée Cisowski	1947–1961	Metz, RC Paris, Valenciennes	206	286	0.72
6	Roger Piantoni	1950–1966	FC Nancy, Reims, Nice	203	394	0.52
7	Joseph Ujlaki	1947–1964	Stade Français, Sète, Nîmes, Nice, RC Paris	190	438	0.43
8	Fleury Di Nallo	1960–1975	Lyon, Red Star	187	425	0.44
9	Carlos Bianchi	1973–1980	Reims, Paris Saint-Germain, Strasbourg	179	220	0.81
	Gunnar Andersson	1950–1960	Marseille, Bordeaux	179	234	0.76

Ghi chú

Giải thưởng

Cúp

Cúp Ligue 1: L'Hexagoal.

Chiếc cúp Ligue 1 hiện tại, L'Hexagoal, được phát triển bởi Ligue de Football Professionnel và được thiết kế và tạo bởi Pablo Reinoso. Các danh hiệu đã được trao cho nhà vô địch của Pháp kể từ khi kết thúc mùa giải 2006–07, thay thế cho chiếc cúp Ligue 1 trước đó chỉ tồn tại được 5 năm. Cái tên Hexagoal bắt nguồn từ một cuộc thi chính thức do LFP và kênh truyền hình Pháp TF1 tạo ra để xác định tên cho chiếc cúp mới. Hơn 9.000 đề xuất đã được gửi đến và vào ngày 20 tháng 5 năm 2007, Liên đoàn bóng đá Pháp thành viên Frédéric Thiriez đã thông báo rằng, sau một cuộc bỏ phiếu trực tuyến, thuật ngữ Hexagoal đã nhận được một nửa số phiếu bầu. Câu lạc bộ đầu tiên nâng cao chiếc cúp mới là Olympique Lyonnais, đội đã giành được vinh dự này sau khi vô địch mùa giải 2007–08.

Giải thưởng hàng tháng và hàng năm

Bài chi tiết: UNFP Player of the Month và Trophées UNFP du football

Ngoài danh hiệu của người chiến thắng và huy chương của người chiến thắng cá nhân mà các cầu thủ nhận được, Ligue 1 còn trao giải Cầu thủ của tháng hàng tháng. Tiếp theo mùa giải, Giải thưởng UNFP được tổ chức và các giải thưởng như Cầu thủ của năm, Huấn luyện viên của năm và Cầu thủ trẻ của năm từ cả Ligue 1 và Ligue 2 được đưa ra.

Tên theo nhà tài trợ

• Ligue 1 Orange (2002–2008)
• Ligue 1 Conforama (2017–2020)
• Ligue 1 Uber Eats (2020–nay)

Liên kết ngoài

• Trang chủ của Giải vô địch bóng đá Pháp