Thiên Đồng Như Tịnh

Thiên Đồng Như Tịnh, 1162-1228 (tiếng Trung: 天童如淨, bính âm: Tiāntóng Rújìng, tiếng Nhật: Tendō Nyōjo), là một thiền sư Trung Quốc thuộc Tông Tào Động, từng trụ trì tại Thiên Đồng Thiền Tự, núi Thái Bạch, Tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Sư vốn tính tình hào sảng vui vẻ nên tùng lâm còn gọi là Tịnh Trưởng (淨長), sau đổi lại là Trưởng Ông (長翁).

Thiên Đồng Như Tịnh 天童如淨
Thiền sư Thiên Đồng Như Tịnh
Tông phái	Tào Động tông
Cá nhân
Sinh	1162
Mất	1228
Chức vụ
Chức danh	Thiền sư
Tiền nhiệm	Tuyết Đậu Trí Giám
Kế nhiệm	Đạo Nguyên Hi Huyền
Hoạt động tôn giáo
Sư phụ	Tuyết Đậu Trí Giám
Đồ đệ	Đạo Nguyên Hi Huyền

Sư là pháp tử của Thiền sư Tuyết Đậu Trí Giám, thuộc pháp phái của Chân Yết Thanh Liễu. Vị tăng người Nhật là Đạo Nguyên Hi Huyền từng đến tu học và đắc pháp với sư, nối dòng Tào Động. Từ đó Tông Tào Động được Đạo Nguyên truyền bá sang Nhật Bản và phát triển mạnh mẽ, đến nay vẫn còn sức sống và có ảnh hưởng rất lớn, lan rộng đến nhiều nước Phương Tây, biết đến rộng rãi với tên gọi là Soto Zen.

Cơ Duyên

Sư sinh ngày mồng 7 tháng 7 năm đầu (1163) niên hiệu Long Hưng, Việt Châu, Tỉnh Triết Giang trong một gia đình nông dân ở Sơn Tây, Trung Quốc. Sư ngay từ nhỏ đã tỏ ra thông minh khác thường. Đến năm 10 tuổi sư xuất gia tham học và chuyên nghiên cứu kinh điển.

Lớn lên sư theo học pháp xuất thế. Năm 19 tuổi sư đến yết kiến Thiền Sư Tùng Nguyên Sùng Nhạc, đệ tử đắc pháp của Thiền Sư Đại Huệ Tông Cảo.

Và sau đó đến tham vấn Thiền Sư Túc Am Trí Giám ở núi Tuyết Đậu và kế thừa pháp của vị này. Công án ghi lại cơ duyên ngộ đạo của sư như sau:

Một hôm, Túc Am bảo sư tham câu thoại "cây bách trước sân". Sư có chút tỏ ngộ, liền trình lên câu kệ:

Ý tổ Tây Lai bách trước sân

Lỗ mũi quạnh hiu giữa mắt xanh

Cành khô rơi rụng loanh quanh nhảy

Xanh biếc lá tùng cuộn rất nhanh.

Trưởng lão Túc Am gật đầu ấn chứng và nói kệ:

Thiên Đồng ra đời

Sáu chỗ đạo tràng

Hai lần tuân chỉ

Hưng thịnh đạo pháp

Có thể biết được.

Hành Trạng

Sau khi được khai ngộ, sư đi du phương hành cước các nơi hơn 20 năm. Vào năm thứ 3 (1210) niên hiệu Gia Định, sư đến trú tại Thanh Lương Tự thuộc Phủ Kiến Giang, Tỉnh Giang Tô. Sư từng trụ qua các chùa như Thoại Nham Tự ở Đài Châu, Tỉnh Triết Giang, Tịnh Từ Tự ở Phủ Lâm An, Tỉnh Triết Giang, Thoại Nham Tự ở Minh Châu, Tỉnh Triết Giang.

Sư trở lại Tịnh Từ Tự trụ trì, trong thời gian nàyvua Tống vì mến đức hạnh của sư nên ban cà sa tía nhưng sư đã khéo léo từ chối không nhận.

Sau khi nhận di thư của Thiền Sư Vô Tế Liễu Phái, Tông Lâm Tế, cựu trụ trì tại Thiên Đồng Sơn, vào năm thứ 17 niên hiệu Gia Định sư đến trú trì Thái Bạch Sơn Thiên Đồng Cảnh Đức Thiền Tự, vùng Minh Châu, xiển dương pháp của Tông Tào Động. Chính trong khoảng thời gian này thì vị tăng Đạo Nguyên, người Nhật sang tham vấn và được chân truyền phương pháp tọa thiền Chỉ Quản Đả Tọa. Trong bộ Chánh Pháp Nhãn Tạng (正法眼藏, Shōbōgenzō), do Thiền sư Đạo Nguyên sáng tác sau này đã thể hiện đầy đủ phong cách và dung mạo của thầy Như Tịnh.

Vào ngày 17 tháng 7 năm đầu niên hiệu Thiệu Định(1228) đời nhà Tống, sư thị tịch, hưởng thọ 66 tuổi, đồ chúng trà tỳ, xây tháp an trí xá lợi sư tại núi Tuyết Đậu. Trước khi tịch, sư có nói kệ:

六十六年

罪犯彌天

打箇臉跳

活陷黃泉

咦、從來生死不相干

Sáu mươi sáu năm

Phạm tội ngất trời

Đánh cho nhảy vọt

Chôn sống suối vàng

Chà! Xưa nay sống chết chả hề hấn gì!

Hành trạng và pháp ngữ của sư được chúng môn đệ ghi chép lại trong các bộ sau:

1. Như Tịnh Thiền Sư Ngữ Lục (如淨禪師語錄) 2 quyển

1. Như Tịnh Thiền Sư Tục Ngữ Lục (如淨禪師續語錄) 1 quyển

Tham khảo

• Phật Tổ Đạo Ảnh(Tập 1,2) do Hoà Thượng Hư Vân và Tuyên Hóa biên soạn.
• Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Taipei: Fo-kuang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất bản xã, 1988.)
• Dumoulin, Heinrich:

Geschichte des Zen-Buddhismus I. Indien und China, Bern & München 1985.

Geschichte des Zen-Buddhismus II. Japan, Bern & München 1986.