Nguyễn Phúc Đồng

anh trai của vua Gia Long

Nguyễn Phúc Đồng (chữ Hán: 阮福晍; ? – 18 tháng 10 năm 1777), là một Công tử con của Khang vương Nguyễn Phúc Luân trong lịch sử Việt Nam.

Hải Đông Quận vương
海東郡王
Thông tin chung
Sinh?
Mất1777
Tên húy
Nguyễn Phúc Đồng
阮福晍
Thụy hiệu
Cung Ý Hải Đông Quận vương
恭懿海東郡王
Thân phụKhang Hoàng đế
Nguyễn Phúc Luân
Thân mẫuHiếu Khang Hoàng hậu
Nguyễn Thị Hoàn

Tiểu sử

sửa

Công tử Đồng, hay còn gọi là Tôn Thất Đồng, là con trai thứ hai của Khang vương Nguyễn Phúc Luân và là anh cùng mẹ với vua Gia Long nhà Nguyễn. Mẹ của ông là Hiếu Khang Hoàng hậu Nguyễn Thị Hoàn. Không rõ năm sinh của ông[1].

Ban đầu, công tử Đồng được bổ làm Đội trưởng đội thuyền Gia Tam[2]. Mùa xuân năm Ất Mùi (1775), ông theo Chúa Nguyễn Phúc Thuần và những người anh em vào Gia Định đánh giặc. Mùa thu năm Đinh Dậu (1777), quân Tây Sơn đánh vào Long Xuyên, ông bị họ giết chết vào ngày 18 tháng 9 (âm lịch) năm đó[1].

Năm Kỷ Dậu (1789), vua Gia Long truy tặng cho Tôn Thất Đồng chức Đặc tiến Phụ quốc Thượng tướng quân, Cẩm y vệ sĩ, Chưởng cơ, thụy Anh Nghị (英毅)[1]. Năm Gia Long thứ 4 (1805), vua tiếp tục phong tặng ông làm Dực Vân Minh Nghĩa tôn thần, Đặc tiến Phụ quốc Thượng tướng quân, Thái sư, Quốc công, đổi tên thụy là Trung Tiết (忠節), cho thờ ở Thái miếu. Năm thứ 13 (1814), gia tặng là Uy công, chuyển sang thờ ở đền Triển Thân[2].

Năm Minh Mạng thứ 12 (1831), vua tiếp tục gia tặng cho ông làm Tá Vận tôn thần, Tôn nhân phủ Hữu tôn chính, đổi tên thụy là Cung Ý (恭懿), tấn phong Hải Đông Quận vương[2]. Năm Thiệu Trị thứ 3 (1843), vua cho dựng đền thờ ở ấp An Tân (sau đổi thành đền Thân Huân), hợp thờ với Thông Hóa Quận vươngThuận An công. Năm Tự Đức thứ 3 (1850), đền này đổi tên thành đền Thân Huân, và thờ thêm Tương Dương Quận vươngAn Biên Quận vương[2].

Tôn Thất Đồng không có con thừa tự[1].

Sách tham khảo

sửa

Chú thích

sửa
  1. ^ a b c d Nguyễn Phúc Tộc, tr.225
  2. ^ a b c d Đại Nam liệt truyện, tập 2, quyển 2 - phần Hải Đông Quận vương Đồng