Quốc mẫu

Quốc Mẫu (chữ Hán:國母) là tôn hiệu của một số vị hoàng hậu hoặc của một vài vị phu nhân danh gia vọng tộc có thế lực tương đương với hoàng hậu trong lịch sử các triều đại phong kiến khu vực Á Đông.

Trung Hoa

• Lý Thái hậu của nhà Hậu Thục được Tống Thái Tổ tôn làm Quốc mẫu
• Trung Hoa Dân Quốc quốc mẫu Tống Mỹ Linh
• Bành Lệ Viện được xem là đương kim quốc mẫu của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Nhật Bản

• Theo quy chế của hoàng gia Nhật Bản thì sinh mẫu của Thiên hoàng chính là quốc mẫu, cả thảy có 112 quốc mẫu trong lịch sử Nhật Bản tự cổ chí kim, trong đó nổi bật nhất có 17 vị, duy nhất có Hậu Anh Đinh thiên hoàng sau khi lui về làm Thái thượng Thiên hoàng, đóng vai trò phụ tá cho Quang Cách thiên hoàng thời gian khá lâu nên cũng được tôn làm Quốc mẫu.

Việt Nam

• Văn Lang quốc mẫu Âu Cơ (con gái Đế Lai của Viêm Đế họ Thần Nông, vợ của Lạc Long Quân, thủy tổ tỷ của các dân tộc Việt Nam)
• Tam Đảo quốc mẫu Lăng Thị Ngọc Tiêu (vợ của Hùng Chiêu Vương, tức Hùng Vương thứ VII, toàn thụy hiệu là Tam Đảo Sơn Trụ Quốc Mẫu Tối Linh Đại Vương, do được phụng sự ở chùa Tây Thiên nên cũng gọi là Tây Thiên quốc mẫu)
• Đinh Triều quốc mẫu Đàm Thị Thiềm (vợ của thứ sử Châu Hoan Đinh Công Trứ, thân mẫu của Đinh Tiên Hoàng)
• Linh Từ quốc mẫu Trần Thị Dung (hoàng hậu của Lý Huệ Tông, thân mẫu của Lý Chiêu Hoàng)
• Thiện Đạo quốc mẫu (tên húy là Nguyệt, đệ nhị phu nhân của An Sinh Vương Trần Liễu)
• Nguyên Từ quốc mẫu (không rõ tên, phu nhân của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn)
• Bảo Huệ quốc mẫu (không rõ sự tích và danh tính, phu nhân của Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng)
• Mạc Triều quốc mẫu (không rõ tên, thứ phi của Mạc Tuyên Tông, thân mẫu của Mạc Mục Tông)
• Nguyễn Triều quốc mẫu Nguyễn Thị Hoàn (tức Quốc Mẫu vương thái phi, chính thất phu nhân của Nguyễn Hiếu Khang Đế Nguyễn Phúc Luân, thân mẫu của Gia Long hoàng đế)

Xem thêm

• Quốc Tổ
• Quốc vương
• Quốc công
• Lệnh Công
• Động chủ
• Phu Tử
• Tiên Chủ
• Trung Chủ
• Hậu Chủ
• Mạt Chủ
• Ấu Chủ