Louis XVIII của Pháp
Louis XVIII (Louis Stanislas Xavier; 17 tháng 11 năm 1755 - 16 tháng 9 năm 1824), có biệt danh là "le Désiré"[1][2], là vua của Vương quốc Pháp từ năm 1814 đến năm 1824, bị gián đoạn ở thời kỳ Triều đại Một trăm ngày. Ông đã sống lưu vong trong 23 năm khi nước Pháp trải qua thời Cách mạng Pháp, Đệ Nhất Cộng hòa Pháp, Đệ Nhất Đế chế Pháp (1804 - 1814) và trong thời kỳ Bonaparte Phục hoàng 100 ngày.
Trước khi lên ngôi vua, ông là Bá tước xứ Provence, với tư cách là em trai của Vua Louis XVI. Vào ngày 21/09/1792, Hội nghị Quốc gia bãi bỏ chế độ quân chủ và phế truất Louis XVI, người mà sau đó đã bị xử tử bằng máy chém[3]. Khi con trai của cựu vương Louis XVI là Louis XVII mất trong tù vào tháng 06/1795, ông trở thành người đứng đầu Nhà Bourbon và đã tuyên bố lên ngôi với vương hiệu Louis XVIII.[4]
Sau Cách mạng Pháp và trong Kỷ nguyên Napoléon, Louis XVIII sống lưu vong ở Vương quốc Phổ, Vương quốc Anh và Đế quốc Nga[5]. Khi Liên minh thứ Sáu đánh bại Napoleon I vào năm 1814, Louis XVIII đã được các cường quốc châu Âu và nhóm bảo hoàng Pháp đưa về nước tiếp nhận ngai vàng. Sau đó không lâu, Napoleon đã rời khỏi Elba để trở về Pháp khôi phục lại đế chế của mình mà sau này lịch sử gọi là Triều đại Một trăm ngày, Louis XVIII lại phải rời bỏ nước Pháp để sống lưu vong thêm một lần nữa cho đến khi Chiến tranh Liên minh thứ Bảy đánh bại Napoleon, ông mới được trở về nước Pháp và trị vì cho đến khi qua đời.
Louis XVIII đã trị vì nước Pháp chưa đến một thập kỷ. Chính phủ Bourbon phục hoàng là một chế độ Quân chủ lập hiến, không giống như dưới thời Ancien Régime, là một chế độ chuyên chế. Vì thế mà quyền hành của Louis XVIII bị suy giảm đáng kể bởi Hiến chương 1814, hiến pháp mới của Pháp. Sự trở lại của ông vào sau Triều đại 100 ngày (1815) đã dẫn đến làn sóng Khủng bố Trắng lần thứ hai do phe cực đoan đứng đầu. Triều đại của ông được đánh dấu bởi sự hình thành của Liên minh Quintuple ra đời tại Đại hội Aix-la-Chapelle vào năm 1818, khi Vương quốc Pháp gia nhập Liên minh Bộ tứ do Đế quốc Áo, Vương quốc Phổ, Đế quốc Nga và Vương quốc Anh thành lập, tiếp đó nước Pháp đã có một cuộc can thiệp quân sự vào Tây Ban Nha.
Louis XVIII không có con, vì thế mà sau khi ông qua đời, ngai vàng nước Pháp đã được truyền lại cho em trai ông là Bá tước Charles Philippe của xứ Artois[6], sau khi lên ngôi lấy vương hiệu là Charles X. Louis XVIII là vị vua cuối cùng của nước Pháp qua đời trong khi vẫn trị vì, những vị vua sau này đều bị phế truất hoặc thoái vị, như: Charles X thoái vị năm 1830; Louis Philippe I thoái vị năm 1848 và Napoleon III bị phế truất năm 1870.
Thời trẻSửa đổi
Louis Stanislas Xavier được phong Bá tước xứ Province từ khi mới chào đời. Ông sinh vào ngày 17/11/1755 tại Cung điện Versailles, là con trai thứ của Thái tử Louis, Trữ quân của Pháp với vợ Maria Josepha của Sachsen. Ông là cháu trai của vua Louis XV đang tại vị, là con trai của Trữ quân, nên ông được gọi là Fils de France. Ông được đặt tên là Louis Stanislas Xavier sáu tháng sau khi sinh, theo truyền thống của Nhà Bourbon, không được đặt tên trước khi làm lễ rửa tội. Từ "Louis" trong tên của ông là cách nhận diện điển hình của một hoàng từ Pháp; Từ "Stanislas" thêm vô để tôn vinh ông cố ngoại của ông là Vua Stanisław I của Ba Lan, người vẫn còn sống vào thời điểm đó; và từ Xavier được đặt theo tên của Thánh Phanxicô Xaviê, là vị thánh mà gia đình mẹ của ông đã xem như một trong những vị thánh bảo trợ của gia đình.[7]
Vào thời điểm mới ra đời, Louis Stanislas đứng thứ tư trên hàng kế vị ngai vàng của Vương quốc Pháp, xếp sau cha và hai anh trai: Louis Joseph Xavier, Công tước xứ Burgundy và Louis Auguste, Công tước xứ Berry. Người anh cả Louis Joseph đã qua đời vào năm 1761 và người anh thứ 2 là Louis Auguste trở thành người kế vị sau cha của họ và đến năm 1765 thì người cha cung đột ngột qua đời. Hai cái chết đã nâng Louis Stanislas lên vị trí thứ hai trong hàng kế vị, trong khi anh trai của ông là Louis Auguste có được tước hiệu trữ quân.[8]
Xem thêmSửa đổi
Tham khảoSửa đổi
- ^
Bài viết này bao gồm văn bản từ một ấn phẩm hiện thời trong phạm vi công cộng: Chisholm, Hugh biên tập (1911). “Louis XVIII. of France”. Encyclopædia Britannica. 17 (ấn bản 11). Cambridge University Press. tr. 47.
- ^ “Louis XVIII (1755–1824) Le "Roi-fauteuil"” (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2013.
- ^ Hibbert, Christopher, The French Revolution, Penguin Books (London), 1982, ISBN 978-0-14-004945-9, pp. 331–332
- ^ Nagel, Susan, Marie-Thérèse: Child of Terror Bloomsbury, USA, Reprint Edition 2008, ISBN 1-59691-057-7, pp. 152–153
- ^ Fraser, Antonia, Marie Antoinette: The Journey, ORION, London 2002, ISBN 978-0-7538-1305-8, p. 532.
- ^ Fraser, 532
- ^ Mansel, 10
- ^ Fraser, 41
- Louis XVIII at NNDB.COM
- Quotes of Louis XVIII Lưu trữ 2015-09-12 tại Wayback Machine
- Baron Chú thích trống (trợ giúp) * Récit sur de la fuite de la famille royale au retour de Napoléon en 1815.
- Ouverture du corps de Louis Bản mẫu:XVIII - Saint-Cloud (Hauts-de-Seine, Île-de-France, France)
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Louis XVIII của Pháp. |