Wikipedia:Xóa phiên bản
Trang dự án hay phần này đang được viết mới, mở rộng hoặc đại tu. Bạn cũng có thể giúp xây dựng trang này. Bản mẫu này được thêm vào bởi CookieGMVN (thảo luận · đóng góp). Nếu trang này không được sửa đổi gì trong vài ngày, bạn có thể gỡ bản mẫu này xuống. Nếu bạn là người đã đặt bản mẫu này, đang viết bài và không muốn bị mâu thuẫn sửa đổi với người khác, hãy treo bản mẫu {{đang sửa đổi}} .Sửa đổi cuối: JrandWP (thảo luận · đóng góp) vào 17 tháng trước. (làm mới) |
Bài viết này là công việc biên dịch đang được tiến hành từ bài viết Wikipedia:Revision deletion từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách hỗ trợ dịch và trau chuốt lối hành văn tiếng Việt theo cẩm nang của Wikipedia. |
Văn bản này là một đề nghị hiện hành về một quy định hoặc hướng dẫn mới của Wikipedia. Đề nghị này có thể đang được phát triển thông qua thảo luận, hoặc đang trong quá trình tìm kiếm đồng thuận để được thông qua. Vì vậy sự tham khảo hoặc liên kết đến trang này không nên được xem là một "quy định". |
Tóm tắt trang này: Xóa phiên bản là một tính năng MediaWiki dùng để xóa các sửa đổi và nhật trình mà rõ ràng không theo quy định. Nó được sử dụng bởi các bảo quản viên và điều phối viên, tuân theo các tiêu chí áp dụng. Nó có thể được sử dụng ở chế độ "hủy sửa đổi" bởi các giám sát viên để xóa đi các nội dung mang nghĩa phỉ báng hay những vi phạm về quyền riêng tư cho công chúng và bảo quản viên. |
Quy định về xóa trang |
---|
Xóa không thông qua biểu quyết |
Xóa vì các lý do khác |
Xóa thông qua biểu quyết |
Quy định và Hướng dẫn |
Nhật trình xoá |
Tính năng Xóa phiên bản (tiếng Anh: RevisionDelete, viết tắt: RevDel hoặc RevDelete) là một tính năng cho phép bảo quản viên và điều phối viên xóa đi các phiên bản đơn lẻ trong lịch sử trang hay nhật trình trong phạm vi công chúng. Nó được sử dụng cho việc "xóa đi có chọn lọc", thay thế phần lớn nguyên tắc trước đó (xóa và phục hồi bán phần) mà không nên được dùng trừ những trường hợp như trộn sửa đổi trang hay một số trường hợp kỹ thuật khác khi nó cần thiết. Việc xóa phiên bản chỉ nên được dùng tuân theo tiêu chí xóa phiên bản.
Xóa phiên bản có thể ẩn nội dung của phiên bản, tên thành viên tạo ra sửa đổi hay hành động đó, hay tóm lược sửa đổi hoặc nhật trình. Trên Wikipedia tiếng Việt, có một số tiêu chí để quản lý sử dụng của tính năng Xóa phiên bản, được đưa ra ở ở dưới. Sử dụng tính năng xóa phiên bản bởi giám sát viên ở chế độ "triệt phiên bản" được đưa ra riêng biệt ở quy định triệt phiên bản.
Tổng quan về xóa phiên bản
sửaTính năng xóa phiên bản cho phép ẩn đi những phiên bản cũ và hộp nhật trình bởi các bảo quản viên và điều phối viên, cũng như việc kiểm tra bởi các bảo quản viên và điều phối viên cho biết có sử dụng đúng công cụ hay không. Các mục nhật trình vẫn được xuất hiện ở dạng bị ẩn đi trong phạm vi công chúng, và mọi thành viên đều có thể yêu cầu một bảo quản viên hoặc điều phối viên kiểm tra một hành động xóa phiên bản, để kiểm tra xem việc xóa bỏ đó có hợp lệ không.
Như một công cụ xóa trang, công cụ xóa phiên bản có thể rút thông tin khỏi phạm vi công chúng. Do vậy, công cụ này nên chỉ được sử dụng dưới một hạn chế rất chặt chẽ.
Ở trong những trường hợp thời gian hạn chế mà sự vi phạm quy định hủy phiên bản của Quỹ Wikimedia (bao gồm những vi phạm quy định về quyền riêng tư và xúc phạm cá nhân) là rất nghiêm trọng, một bảo quản viên có thể sẽ xóa phiên bản trên trước, sau đó đưa những nội dung trên cho các giám sát viên chú ý. (Xem ở dưới.)
Sử dụng sai mục đích
sửaCông cụ xóa phiên bản được đưa ra cho các bảo quản viên vào năm 2010. Đặc biệt, RevisionDelete không sinh ra để xóa các bình luận xúc phạm và khiếm nhã "thông thường", hoặc các lựa chọn từ ngữ thiếu khôn ngoan giữa các thành viên, cũng như để xóa các mục nhật trình cấm thông thường mà không được sự đồng thuận của cộng đồng.
Những nội dung mang tính xúc phạm nghiêm trọng thì phải bị xóa. Nếu không thì chúng không nên bị xóa. Các bảo quản viên nên tham khảo ý kiến như thường lệ nếu không chắc chắn rằng một phiên bản sửa đổi có thể phù hợp để xóa.
Tiêu chí xóa phiên bản
sửaTrong một cộng đồng lớn, việc đăng tải những nội dung không phù hợp hoặc sửa đổi gây hại của một số thành viên là một điều bình thường. Nói chung, chỉ những nội dung đáp ứng ít nhất một trong các tiêu chí bên dưới mới bị xóa. Thành viên nên cân nhắc liệu chỉ cần hồi sửa hoặc bỏ qua là đủ trong các trường hợp. Nếu cần thiết phải xóa, chỉ nên xóa những gì cần thiết (tức là làm cho nội dung gây hại không hiển thị) và đưa ra lý do rõ ràng cho việc xóa. Đồng thuận cộng đồng cho rằng quá trình Xóa phiên bản không được sử dụng trừ khi có sự đồng thuận rõ ràng cho hành động vô văn hóa, tấn công cá nhân hoặc tranh cãi bình thường giữa các thành viên. Cộng đồng có thể xem xét lại việc trên trong tương lai, kể cả khi nó phỉ báng.
- Vi phạm rõ ràng quy định về bản quyền mà có thể được xóa bỏ mà không làm mất ghi công tới những người đóng góp còn lại. Nếu việc xóa phiên bản này làm mất đi việc ghi công của các thành viên, tiêu chí này không nên được sử dụng. Những cách xử lý tốt hơn cho việc xóa bỏ nội dung vi phạm bản quyền có thể được tìm thấy tại Wikipedia:Vấn đề vi phạm bản quyền và nên được ưu tiên hơn so với tiêu chí trên.
- Nội dung tục tĩu, tấn công, xúc phạm mà có rất ít hoặc không có giá trị nội dung bách khoa hoặc giá trị cho dự án, hoặc vi phạm quy định tiểu sử người đang sống. Điều này bao gồm những lời nói xấu, nội dung xúc phạm thô bạo có ít hoặc không có giá trị bách khoa. Tuy nhiên, điều này không chỉ bao gồm các tuyên bố thực tế hoặc hành vi khiếm nhã "thông thường", các cuộc tấn công cá nhân hoặc cáo buộc về hành vi. Khi các trang có tiêu đề hoàn toàn không phù hợp, tên trang cũng có thể bị xóa khỏi nhật trình tạo, di chuyển và xóa trang.
- Nội dung hoàn toàn gây hại có ít hoặc không liên quan, không có giá trị gì đối với dự án. Điều này bao gồm các cáo buộc, quấy rối, các mối đe dọa hoặc tấn công hoàn toàn không phù hợp, các đoạn mã HTML hoặc CSS độc hại hoặc gây lỗi trình duyệt, các trang gây sốc, các trang web lừa đảo, các trang web chuyên phát triển virus và các liên kết đến các trang web làm mất uy tín hoặc đe dọa một số người hoặc tổ chức và không phục vụ mục đích hợp lệ nào khác. Tuy nhiên, điều này không bao gồm liên kết rác đơn thuần.
- Thông tin cần phải hủy – xem mục ở dưới.
- Xóa hợp pháp theo quy định xóa trang, sử dụng theo công cụ xóa phiên bản. Trừ khi trộn lịch sử trang hay sửa lại việc di chuyển bằng cách chép-dán, nếu việc xóa bán phần cần được thực hiện, RevisionDelete sẽ là công cụ thích hợp, và nên được sử dụng thay vì phương pháp cũ "xóa và sau đó phục hồi một phần". Điều quan trọng là lý do của việc xóa phải được làm rõ trong bản tóm lược nhật trình xóa.
- Thực hiện tác vụ dọn dẹp không gây tranh cãi bao gồm sửa các lỗi rõ ràng và hiển nhiên ngoài ý muốn trong các sửa đổi trước đó, các thay đổi đối với việc sửa đổi dựa trên thảo luận chung và sự đồng thuận rõ ràng, thêm thông tin vào nhật trình xóa và chuyển đổi các sửa đổi đã xóa có chọn lọc truyền thống thành RevisionDelete (Hành động không được có khả năng gây tranh cãi hoặc gây tranh cãi).
Xóa nhật trình
sửaXóa nhật trình (ngoài phạm vi giới hạn của RD#2 đối với nhật trình tạo trang, di chuyển trang và xóa) chỉ được sử dụng đối với nội dung hoàn toàn không phù hợp; công cụ không nên được sử dụng đối với các vấn đề thông thường vì cộng đồng cần có khả năng xem nhật trình cấm và các nhật trình khác của thành viên, cho dù có phù hợp hay không. Việc sử dụng công cụ RevisionDelete để xóa nhật trình (cho dù mục nhật trình cấm có phù hợp hay không) hoặc để che giấu các hành động hoặc lời chỉ trích bất lợi, theo cách không nằm trong các tiêu chí này hoặc không có sự đồng thuận cần thiết, có thể bị coi là lạm dụng công cụ.
Xóa các nội dung cần phải hủy trước khi yêu cầu Giám sát viên
sửaVì Wikipedia tiếng Việt chưa có giám sát viên nên những nội dung cần phải hủy, các Điều phối viên và Bảo quản viên hãy yêu cầu một tiếp viên trên kênh IRC #wikimedia-stewardskết nối hoặc gửi thư điện tử riêng tư cho các giám sát viên.
Thông tin cá nhân bao gồm tất cả các nội dung mà là (hoặc có thể là) các yếu tố, nội dung thực tế hay những phỏng đoán đem đến các thông tin không công khai hoặc riêng tư (xem WP:GSV và WP:TTCN). Không quan trọng rằng tài liệu vi phạm quyền riêng tư được đăng bởi chính thành viên hay bên thứ ba, dù với thiện chí hay ác ý, gần đây hay trước đây, chính xác hay không, mục tiêu có thể nhận dạng được đối với bảo quản viên hay không, cũng như đó là một tuyên bố, suy đoán rõ ràng hay ngụ ý.
Công cụ RevisionDelete có thể được sử dụng để ẩn bất kỳ nội dung vi phạm quyền riêng tư trong khi chờ đợi một Giám sát viên triệt bỏ nội dung. Bởi vì giám sát viên thường không xuất hiện ngay lập tức, các bảo quản viên và điều phối viên có thể tạm thời xóa thông tin khỏi chế độ xem công khai để giảm thiểu tác hại, sau đó nhanh chóng liên hệ một giám sát viên.
Ngay cả khi nội dung có thể không triệt bỏ được, các bảo quản viên và điều phối viên được phép mắc lỗi ở khía cạnh thận trọng, ngay cả trong những trường hợp có biểu hiện xung đột lợi ích rõ ràng, miễn rằng hành động đó có thiện chí và sau đó nhanh chóng tìm đến sự hỗ trợ của Giám sát viên. Nếu giám sát viên quyết định việc triệt bỏ là không phù hợp, nội dung sẽ được khôi phục hoặc sẽ bị RevDel'ed (xóa sửa đổi).
Bảo quản viên nên biết rằng nhật trình xóa luôn công khai và được xem xét kỹ lưỡng. Việc xóa đôi khi có thể dẫn đến sự chú ý thêm. Chỉ bảo quản viên mới có thể xem nội dung sửa đổi trước khi nó bị xóa (và trước khi bị triệt bỏ), nhưng ngay cả như vậy, đôi khi có thể kín đáo hơn khi liên hệ trực tiếp với giám sát viên và không sử dụng RevDelete trước. Nếu sử dụng RevisionDelete, hãy tránh các thuật ngữ gợi ý rõ ràng trong lý do (ví dụ: không sử dụng "RD4", "triệt bỏ dữ liệu", "đợi giám sát viên", "tài liệu riêng tư", "ẩn IP của thành viên đã đăng xuất", v.v.).
Khi ẩn thông tin nhận dạng cá nhân liên quan đến một cá nhân có thể liên hệ qua thư điện tử, việc thông báo cho họ rằng thông tin đã bị xóa và ẩn khỏi chế độ xem công khai có thể được coi là cách cư xử tốt. Việc thông báo như vậy tùy thuộc theo quyết định của bảo quản viên.
Lưu ý khi sử dụng
sửaKhông quan trọng nếu mục tiêu có thể xác định được, chỉ là dường như nó có một mục tiêu:
- Không nhất thiết phải xác định được mục tiêu. Chỉ cần nó có vẻ đề cập đến một số người, tổ chức hoặc nhóm có thật, hoặc có thể nhằm gợi ý một mục tiêu cụ thể cho đúng người đọc. Ví dụ: một lời bôi nhọ có thể nhắm vào một người được biết đến tại địa phương bằng một biệt hiệu hoặc cách ám chỉ khác mà không bảo quản viên Wikipedia nào từng nghe đến, nhưng điều đó có thể nhận ra đối với những người trong trường học, thị trấn hoặc cộng đồng xã hội đó. Do đó, không cần thiết phải xác định được (các) mục tiêu để xử lý tình huống như thể một mục tiêu tồn tại.
Ẩn tên người dùng (Lý do liên quan đến vi phạm bản quyền):
- Chứng nhận bản quyền của Wikipedia yêu cầu các sửa đổi phải được liên kết với tên người dùng đã thực hiện nó, vì vậy, việc ẩn tên người dùng khỏi phiên bản sửa đổi trong khi để các thay đổi của họ trên trang ở chế độ xem công khai thường là một vấn đề. Các trường hợp có thể chấp nhận được là những trường hợp mà phiên bản sửa đổi không chứa thông tin hợp lệ hoặc có bản quyền đối với người dùng đã đăng nó lên (tức là đạo văn, vô nghĩa, phá hoại, thêm thể loại, không có thay đổi có bản quyền nào được thực hiện đối với sửa đổi, v.v.) mà trong đó tất cả các thay đổi sẽ được hồi sửa hoặc nơi thành viên vô tình đăng lên khi đang "đăng xuất" và mục đích là bảo vệ quyền riêng tư theo yêu cầu của người dùng.
Trang có nhiều người xem:
- Nếu việc xóa là cần thiết trên một trang có nhiều người xem, đôi khi có thể đáng để xử lý văn bản có vấn đề. Nếu việc xóa thật sự cần thiết, chỉ có ít phiên bản sửa đổi bị ảnh hưởng.
Sử dụng với số lượng lớn
sửaXóa phiên bản ban đầu được sử dụng cho công cụ đơn giản và các nội dung mới gần đây. Văn bản tồn tại trong nhiều lần sửa đổi (ví dụ: trên các trang nhiều người xem) hoặc đã từng là chủ đề nhận xét của nhiều người khác có thể không cần thiết phải xóa bỏ. Việc xóa bỏ của những nội dung như trên nên tính vào cách việc xóa bỏ phiên bản trên sẽ hiệu quả và thực tế như thế nào, việc phá hoại như thế nào (vd: tới các bài đăng hợp lệ của thành viên), và việc hủy sẽ gây chú ý cho vấn đề trên. Không có một quy định nào xuất hiện ở đây, và sự xem xét độc lập là rất cần thiết.
Các quản trị viên ở trong tình huống trên có thể nên sửa trang để lùi hoặc xóa các nội dung không phù hợp, rồi hỏi ý kiến sau đó.
Cách yêu cầu xóa phiên bản
sửaĐể yêu cầu xóa phiên bản do vi phạm bản quyền (tiêu chí RD1), sử dụng {{Copyvio-revdel}}.
Để tránh hiệu ứng Streisand, không có một diễn đàn trên wiki nào để yêu cầu xóa trang trừ phi một số trường hợp nhất định. Bạn có thể gửi một tin nhắn cho các bảo trì viên tại Wikipedia:Tin nhắn cho bảo quản viên hoặc ở trên trang thảo luận của một bảo quản viên hoặc điều phối viên hoặc bằng thư điện tử, đặc biệt khi có nghi vấn về quyền riêng tư. Ghi nhớ rằng nếu phiên bản bạn đang nhắc tới có thể phải dùng đến triệt hoàn toàn phiên bản, làm theo hướng dẫn tại Wikipedia:Yêu cầu triệt phiên bản hay email Bản mẫu:Oversight email.
Kháng cáo và thảo luận về hành động
sửaCác hoạt động thực hiện bởi công cụ này có thể vẫn xem được trên nhật trình công khai. Nó có thể được xem lại bởi bất kỳ điều phối viên hay bảo quản viên nào (những người có thể xem nội dung bị xóa) và có thể bị đảo ngược sau đồng thuận. Bất kỳ sự xem xét nào nên được diễn ra tại trang tin nhắn cho bảo quản viên. Cũng với các quyền bảo quản khác, việc xem xét cũng như sử dụng hợp lý là điều nên làm; việc sử dụng sai mục đích có thể dẫn đến việc mất quyền bảo quản viên.
Chi tiết kỹ thuật
sửaTrên Wikipedia tiếng Việt, chức năng xóa phiên bản có trong chế độ bảo quản viên cho bảo quản viên và điều phối viên và ở chức năng xóa thường và hủy cho giám sát viên (hiện tại Wikipedia tiếng Việt chưa có bất kỳ giám sát viên nào).
Quá trình hoạt động
sửaTrang lịch sử trang và các trang nhật trình có một nút bấm cho bảo quản viên, điều phối viên và giám sát viên trong việc ẩn nhiều phiên bản khác nhau bằng cách bấm chọn chúng trong danh sách với các hộp kiểm. Ở trang lịch sử trang, nút bấm trên là Đổi mức khả kiến của các bản đã chọn; ở nhật trình nút bấm trên là Thay đổi mức khả kiến của các mục nhật trình đã chọn.
Khi một phiên bản hay một nhật trình bị ẩn khỏi công chúng hoàn toàn, nó được hiển thị như nhìn ở bên phải, với những vị trí bị ẩn khỏi công chúng bị gạch và đánh dấu xám. The struck-out elements cannot be viewed by any usergroup which does not have the deleterevision right. A user who cannot access the relevant revisions and who tries to compare the revision with other revisions or access its &oldid= page will receive an error stating that the revision has been removed from the public archives. Similarly, looking up log entries or contributions by username will not show log entries where the username has been redacted.
The button can usually be clicked by an administrator to view selected redacted entries. It will appear in bold if suppression has been applied, in which case both the redacted material and its deletion settings cannot be accessed by administrators or users who lack access to the oversight tool.
Revision deletion actions are retained even when the revision or page is deleted in the traditional manner. If a page is later undeleted, data that was deleted with RevisionDelete will still remain deleted.
When redacting the log entry of a page move, note that it will also have been recorded as an edit summary in that page's history; it will need to be redacted as well.
Giới hạn kỹ thuật và vấn đề
sửa- Nội dung của phiên bản mới nhất không thể được ẩn đi. Điều này là do cố ý. Nội dung trên phải được lùi sửa trước rồi mới có thể được xóa đi. Các tên miền khác (nội dung hoặc tóm lược sửa đổi) có thể bị xóa đi ngay cả ở phiên bản mới nhất.
- Revision links change when a revision is traditionally deleted or undeleted. If a revision's visibility is modified using RevisionDelete, and the revision is later deleted or undeleted, the links in the delete log and elsewhere may break. It will be necessary to look at the page history/deleted page history/page logs to work out what revision was being referred to. (This has been reported but is not simple to fix.)
- If the edit to be revdel'd was not reverted in the edit immediately following it, all edits between it and its revert will contain the content of the edit. In this case, all of the intermediate edits must be deleted or manually redacted by database administrator to fully hide the edit's contents.
Phiên bản được lưu trữ bởi bên thứ ba
sửaWhile a RevisionDelete is generally effective at removing sensitive information from the public eye, it does not impact third parties. Third parties may:
- Capture revisions from the recent changes stream before a RevisionDelete occurs
- Detect RevisionDeletes, even those made in "suppression" mode, by comparing revisions logged from the recent changes stream against the standard database snapshot
Các tùy chọn thay đổi mức khả kiến của phiên bản
sửaĐể ẩn hoặc hiện một phiên bản hay một nhật trình, nhấp vào phiên bản hay nhật trình mà bạn muốn hiển thị hay ẩn đi với hộp kiểm ở phía tay trái, và bấm Đổi mức khả kiến của các bản đã chọn hay Thay đổi mức khả kiến của các mục nhật trình đã chọn tùy vào loại nút. Tùy vào quyền của bạn, có thể có ba hoặc bốn tùy chọn để chọn lựa:
- Xóa nội dung phiên bản
- Xóa tóm lược sửa đổi
- Xóa tên người dùng hoặc IP
- Triệt bỏ dữ liệu không cho bảo quản viên và các người dùng khác thấy (chỉ nhìn thấy bởi thành viên có quyền suppressrevision, ví dụ là giám sát viên)
Ở các mục tùy chọn mức khả kiến, bấm vào ô vuông chọn vào hạn chế bạn muốn chấp nhận với phiên bản đó, and provide a reason for the setting from the Reason dropdown menu. Optionally, enter further information into the text field. Once this information has been filled in, click Apply to selected revision to apply the change. If this has been done correctly, a success message should be displayed.
Unhiding a revision or log entry follows the same procedure. Untick the checkboxes that you wish to unset in the visibility restriction options section, and provide a reason for the change.
Hiding of a username or IP should only be used where that username or IP has a reason in and of itself to be hidden, such as accidentally editing logged out or an attack username. Hiding a username will remove the contribution completely from the user's contributions list (except from administrators, who will see a warning indicating it is invisible to users), rather than a crossed out entry for deleted edits without hidden username. This will cause issues with users trying to review actions taken on the user, as well as potential copyright violation risks.
Nhật trình xóa phiên bản
sửaSử dụng tính năng xóa phiên bản đưa cho chúng ta một mục trong nhật trình xóa công khai, or the private suppression log if used by an oversighter and "Suppress data from administrators as well as others" is checked. Log entries created in the public deletion log look like those displayed to the right, for page revision and log entries visibilities respectively. The options (diff | change visibility) provide an easy link to view or redact the underlying page revision to which the log entry refers.
Xóa có chọn lọc
sửaThe older method of selective undeletion (i.e. delete the entire page then selectively restore revisions) as a method of deleting revisions is deprecated in favor of this system. While selective undeletion does still have a few valid uses (such as complex history merges), it should not be used to remove revisions from the page history, due to its relative lack of transparency and poor efficiency.
Thống kê
sửaXem thêm
sửa- MediaWiki:Revdelete-reason-dropdown – Trang thông điệp nêu các lý do xóa phiên bản thường gặp.
- mw:Help:RevisionDelete – Trang trợ giúp MediaWiki.
- mw:Manual:RevisionDelete – Trang thông báo kỹ thuật thảo luận về tính năng này.
- mw:Bitfields for rev deleted – Trang thảo luận kỹ thuật bị lỗi thời.
- en:User:Enterprisey/cv-revdel – Công cụ người dùng để giúp dán thẻ bài viết cho việc xóa phiên bản.