Firenze
Firenze (/fiˈrɛntse/ ( ) hay còn phổ biến với tên gọi Florence trong tiếng Anh và tiếng Pháp) là thủ phủ của vùng Toscana, miền Trung nước Ý. Với dân số 358.881 người, đây là thành phố đông dân thứ tám của quốc gia này, đồng thời là cốt lõi trung tâm của Thành phố đô thị Firenze cũng như là trái tim của vùng đô thị Firenze-Prato-Pistoia với 1,5 triệu dân.
Firenze Florence | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
— Thành phố và comune — | |||||||||||||||||
![]() Từ trên xuống dưới, từ trái sang phải: (1) Vương cung thánh đường Đức Bà Ngàn Hoa; (2) Palazzo Vecchio; (3) Tượng David của Michelangelo; (4) Quảng trường Cộng Hòa; (5) Ponte Vecchio; (6) Palazzo Pitti | |||||||||||||||||
Tên hiệu: "Cái nôi của thời Phục Hưng" "Thành Athens thời Trung Cổ" | |||||||||||||||||
![]() Phạm vi của thành phố Firenze (Città di Firenze, màu đỏ) nằm bên trong lãnh thổ Thành phố đô thị Firenze (Città metropolitana di Firenze, màu vàng) | |||||||||||||||||
Quốc gia | ![]() | ||||||||||||||||
Vùng | ![]() | ||||||||||||||||
Tỉnh | ![]() | ||||||||||||||||
Phân chia hành chính | 5 quận | ||||||||||||||||
Chính quyền | |||||||||||||||||
• Kiểu | Đô thị cấp huyện | ||||||||||||||||
• Thị trưởng | Dario Nardella | ||||||||||||||||
Diện tích | |||||||||||||||||
• Thành phố | 102,41 km2 (39,54 mi2) | ||||||||||||||||
• Thành phố đô thị | 3.514 km2 (1,357 mi2) | ||||||||||||||||
Độ cao | 50 m (160 ft) | ||||||||||||||||
Dân số (28 tháng 2 năm 2021[1]) | |||||||||||||||||
• Thành phố | 358.881 | ||||||||||||||||
• Thứ hạng | Đứng thứ 8 tại Ý | ||||||||||||||||
• Mật độ | 3.507,44/km2 (9,084,2/mi2) | ||||||||||||||||
• Thành phố đô thị Firenze | 1.012.388 | ||||||||||||||||
Tên cư dân | tiếng Ý: Fiorentino/a (nam/nữ), Fiorentini (số nhiều) tiếng Anh: Florentine(s) | ||||||||||||||||
Các múi giờ | CET (UTC+1) | ||||||||||||||||
CEST (UTC+2) | |||||||||||||||||
Mã bưu chính | 50100, 50121–50145 | ||||||||||||||||
Mã điện thoại | 055 | ||||||||||||||||
Thành phố kết nghĩa | (xem bên dưới) | ||||||||||||||||
Thánh bảo hộ | Thánh Gioan Baotixita | ||||||||||||||||
Ngày lễ | 24 tháng 6 | ||||||||||||||||
Trang web | www.comune.fi.it | ||||||||||||||||
|
"Florence" được chuyển hướng đến đây. Với những mục đích tìm kiếm khác, vui lòng xem Florence (định hướng).
Được Julius Caesar thành lập năm 59 TCN làm khu định cư cho các cựu chiến binh La Mã, qua nhiều thế kỷ Firenze trở thành trung tâm của tuyến giao thương và tài chính quan trọng bậc nhất của châu Âu thời Trung Cổ và là một trong những thành bang giàu có nhất và tiến bộ nhất thời kỳ bấy giờ. Nơi đây được nhiều học giả nhận định là nơi khai sinh của phong trào văn hóa Phục Hưng và được gọi với biệt danh "Thành Athens của thời Trung Cổ". Lịch sử chính trị đầy thăng trầm và biến động của nó bao gồm các thời kỳ cai trị của gia tộc Medici quyền lực cũng như nhiều cuộc cách mạng tôn giáo và cộng hòa, cùng sức mạnh tài chính và giao thương cùng những ảnh hưởng trong mọi lĩnh vực văn hóa đã khiến thành phố trở thành bước ngoặc lớn trong lịch sử Ý và châu Âu, tạo ảnh hưởng sâu sắc trong tiến trình lịch sử thế giới. Từ năm 1865 đến năm 1871, thành phố đóng vai trò là kinh đô lâm thời của Vương quốc Ý còn non trẻ. Phương ngữ Firenze tạo thành nền tảng tiêu chuẩn của tiếng Ý và trở thành ngôn ngữ văn hóa chính thức trên khắp chiều dài đất nước do uy tín từ những tác phẩm xuất chúng của Dante Alighieri, Petrarca, Giovanni Boccaccio, Niccolò Machiavelli và Francesco Guicciardini.
Thành phố được công nhận toàn cầu là một trong những cái nôi của nghệ thuật và kiến trúc, nhờ bề dày văn hóa và di sản Phục Hưng, tiêu biểu nhất trong số đó bao gồm Vương cung thánh đường Đức Bà Ngàn Hoa, Santa Croce, Santa Maria Novella, Uffizi, Ponte Vecchio, Piazza della Signoria, Palazzo Vecchio và Palazzo Pitti. Những cống hiến nghệ thuật và khoa học của những bậc thầy thiên tài và các vĩ nhân Phục Hưng như Brunelleschi, Michelangelo, Giotto, Botticelli, Leonardo da Vinci, Donatello, Lorenzo de' Medici, Galileo Galilei là vô giá, kiến tạo nên Trung tâm lịch sử Firenze là một trong số ít những khu vực có mật độ tập trung dày đặc nhiều kiệt tác nhất trên thế giới, thu hút hàng triệu lượt khách du lịch mỗi năm và được trao tặng danh hiệu Di sản UNESCO của nhân loại vào năm 1982 cũng như được lựa chọn là một trong những Thủ đô Văn hóa của châu Âu. Sự phong phú và đồ sộ của các di sản lịch sử-nghệ thuật, khoa học, thiên nhiên và cảnh quan làm cho trung tâm của thành phố và các ngọn đồi xung quanh trở thành một "bảo tàng sống" thực sự vĩ đại, mà từ đó Forbes đã xếp Firenze là một trong những thành phố đẹp nhất trên thế giới. Firenze còn đóng vai trò quan trọng trong thời trang Ý, và được xếp hạng thứ 13 trong top những kinh đô thời trang hàng đầu thế giới; ngoài ra, đây còn là trung tâm kinh tế trong điểm quốc gia, với thu nhập bình quân cao thứ 17 ở Ý.
Lịch sửSửa đổi
Khởi nguồnSửa đổi
Trung CổSửa đổi
Phục HưngSửa đổi
Cận đạiSửa đổi
Hiện đạiSửa đổi
Địa lýSửa đổi
Khí hậuSửa đổi
Cảnh quan thành phốSửa đổi
Đền đài, cung điện và bảo tàngSửa đổi
Biệt thựSửa đổi
Tường thành và cổng thànhSửa đổi
Tòa thápSửa đổi
Quảng trường, đường phố và những cây cầuSửa đổi
Công viên và không gian xanhSửa đổi
Nhân khẩu họcSửa đổi
Văn hóaSửa đổi
Nghệ thuậtSửa đổi
Ngôn ngữSửa đổi
Văn họcSửa đổi
Âm nhạcSửa đổi
Ẩm thựcSửa đổi
Thời trangSửa đổi
Lễ hội truyền thống và văn hóa dân gianSửa đổi
Điện ảnh và truyền thôngSửa đổi
Giáo dụcSửa đổi
Đại học và giáo dục bậc caoSửa đổi
Thư viện và cục lưu trữSửa đổi
Trường đào tạo và nghiên cứuSửa đổi
Tổ chức hành chính và chính quyềnSửa đổi
Chính quyền thành phốSửa đổi
Phân chia hành chínhSửa đổi
Thành phố đô thị và vùngSửa đổi
Các thể chế, tổ chức và hiệp hộiSửa đổi
Kinh tếSửa đổi
Công nghiệp, thương mại và dịch vụSửa đổi
Du lịchSửa đổi
Giao thôngSửa đổi
Đường bộSửa đổi
Đường sắtSửa đổi
Hàng khôngSửa đổi
Phương tiện công cộngSửa đổi
Quan hệ quốc tếSửa đổi
Lãnh sự quánSửa đổi
Thành phố kết nghĩaSửa đổi
- Bethlehem, Palestine
- Budapest, Hungary
- Dresden, Đức
- Edinburgh, Scotland, Vương quốc Anh
- Fes, Morocco
- Isfahan, Iran
- Kassel, Đức
- Kyiv, Ukraine
- Thành phố Kuwait, Kuwait
- Kyoto, Nhật Bản
- Nam Kinh, Trung Quốc
- Nazareth, Israel
- Philadelphia, Pennsylvania, Hoa Kỳ
- Puebla, Mexico
- Reims, Pháp
- Riga, Latvia
- Salvador, Brazil
- Samarkand, Uzbekistan
- Sydney, Úc
- Tirana, Albania
- Turku, Phần Lan
- Valladolid, Tây Ban Nha
Quan hệ đối tácSửa đổi
- Arequipa, Peru
- Cannes, Pháp
- Gifu, Nhật Bản
- Kraków, Ba Lan
- Malmö, Thụy Điển
- Mauthausen, Áo
- Ninh Ba, Trung Quốc
- Porto-Vecchio, Pháp
- Providence, Rhode Island, Hoa Kỳ
- Tallinn, Estonia
Danh nhân văn hóa FirenzeSửa đổi
Chú thíchSửa đổi
- ^ “ISTAT - Bilancio demografico mensile febbraio 2021”. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2021. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2021.
Liên kết ngoàiSửa đổi
- Città di Firenze Lưu trữ 2006-07-12 tại Wayback Machine Official site (tiếng Anh)
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Firenze. |