Danh sách người đoạt giải Nobel Hòa bình

bài viết danh sách Wikimedia

Giải Nobel Hòa bình (tiếng Thụy Điển và tiếng Na Uy: Nobels fredspris) là một trong năm nhóm giải thưởng ban đầu của Giải Nobel. Theo nguyện vọng ghi trong di chúc của Alfred Nobel, Giải Nobel hòa bình nên được trao "cho người đã có đóng góp to lớn trong việc đẩy mạnh tình đoàn kết giữa các quốc gia, trong việc giải trừ hoặc hạn chế các lực lượng vũ trang và trong việc tổ chức hay xúc tiến các hội nghị hòa bình".

Dưới đây là danh sách những người đoạt giải Nobel Hòa bình.

Các danh sách giải Nobel khácSửa đổi

Danh sách những người đoạt giảiSửa đổi

Thập niên 2020Sửa đổi

Năm Tên Lý do
2020 Chương trình Lương thực Thế giới ”những nỗ lực chống lại nạn đói; những cống hiến cho hòa bình ở những khu vực tranh chấp và vì đã hành động để ngăn chặn việc sử dụng nạn đói như vũ khí của chiến tranh và xung đột”

Thập niên 2010Sửa đổi

Năm Tên Lý do
2019 Abiy Ahmed (Ethiopia) "nỗ lực chấm dứt bế tắc 20 năm giữa Ethiopia và Eritrea".
2018 Denis Mukwege (CHDC Congo)
Nadia Murad (Iraq) 		"nỗ lực chống bạo lực tình dục trong chiến tranh".[1]
2017 Tổ chức ICAN "nỗ lực ngăn chặn vũ khí hạt nhân".[2] 
2016 Juan Manuel Santos (Colombia) "cho những nỗ lực tiên quyết đem cuộc nội chiến kéo dài hơn 50 năm tại Colombia"[3] đến kết cuộc.
2015 Bộ tứ Đối thoại Quốc gia Tunisia (Tunisia) "cho những đóng góp lớn cho việc xây dựng và duy trì nền dân chủ ở Tunisia sau Cuộc cách mạng hoa Nhài năm 2011."[4]
2014 Kailash Satyarthi (Ấn Độ)
Malala Yousafzai (Pakistan) 		"cho cuộc đấu tranh của họ chống lại sự đàn áp trẻ em và thanh thiếu niên và quyền được học hành của tất cả trẻ em"[5]
2013 Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (Quốc tế) "cho công trình loại thải các vũ khí hóa học của tổ chức này"[6]
2012 Liên minh châu Âu "cho những đóng góp hơn 60 năm vào việc thúc đẩy hòa bình và hòa giải, dân chủ và nhân quyền tại châu Âu" [7]
2011 Ellen Johnson Sirleaf (Liberia)
Leymah Gbowee (Liberia)
Tawakkul Karman (Cộng hòa Yemen) 		"cho cuộc đấu tranh bất bạo động của họ cho an toàn của phụ nữ và quyền của phụ nữ để đầy đủ tham gia vào công tác xây dựng hòa bình" [8]
2010 Lưu Hiểu Ba (Trung Quốc) "vì cuộc đấu tranh trường kỳ và bất bạo động nhằm đòi nhân quyền cơ bản ở Trung Quốc" [9]

Thập niên 2000Sửa đổi

Năm Tên Lý do
2009 Barack Obama (Hoa Kỳ) "vì nỗ lực phi thường để tăng cường đối ngoại quốc tế và hợp tác giữa các dân tộc" [10]
2008 Martti Oiva Kalevi Ahtisaari
Viipuri (Phần Lan) 		"vì những nỗ lực đặc biệt của ông ở nhiều châu lục và hơn 3 thập kỷ để giải quyết các xung đột quốc tế để giải quyết một cuộc xung đột kéo dài lâu năm ở Kosovo" [11]
2007 Ủy ban Liên chính phủ về Thay đổi Khí hậu
Al Gore (Hoa Kỳ) 		"Cho những nỗ lực của mình để xây dựng và quảng bá kiến thức về con người gây ra biến đổi khí hậu, và đặt nền tảng cho các biện pháp cần thiết để chống lại sự thay đổi đó" [12]
2006 Mohammad Yunus (Bangladesh)
Ngân hàng Grameen 		"Để thúc đẩy cơ hội phát triển kinh tế và xã hội cho người nghèo, đặc biệt là phụ nữ, thông qua công tác tín dụng tiên phong của họ" [13]
2005 Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA)
Mohamed ElBaradei (Ai Cập) 		"Cho những nỗ lực của họ để ngăn chặn năng lượng hạt nhân sử dụng cho mục đích quân sự và đảm bảo rằng năng lượng hạt nhân là để cho mục đích hòa bình" [14]
2004 Wangari Muta Maathai (Kenya) "Cho những đóng góp của mình để phát triển bền vững, dân chủ và hòa bình" [15]
2003 Shirin Ebadi (Iran) "Cho những nỗ lực của mình cho dân chủ và nhân quyền. Cô đã tập trung đặc biệt vào cuộc đấu tranh cho quyền của phụ nữ và trẻ em" [16]
2002 Jimmy Carter (Hoa Kỳ) "Trong nhiều thập kỷ nỗ lực không mệt mỏi của mình để tìm giải pháp hòa bình cho các cuộc xung đột quốc tế, để thúc đẩy dân chủ và nhân quyền, và thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội" [17]
2001 Liên Hiệp Quốc
Kofi Annan (Ghana) 		"Cho công việc của họ trong một tổ chức quốc tế để đảm bảo thế giới tốt hơn và hòa bình hơn" [18]
2000 Kim Dae Jung (Hàn Quốc) "Cho công việc của mình cho dân chủ và nhân quyền tại Hàn Quốc và khu vực Đông Á nói chung, và cho hòa bình và hòa giải với Bắc Triều Tiên nói riêng" [19]

Thập niên 1990Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1999 Tổ chức Thầy thuốc không biên giới (Médecins Sans Frontières) Vì những hoạt động nhân đạo trên các châu lục
1998 John Hume (Bắc Ireland)
David Trimble (Bắc Ireland) 		Tác giả của hiệp định hòa bình cho Bắc Ireland
1997 Tổ chức Quốc tế cấm mìn (International Campaign to Ban Landmines)
Jody Williams (Hoa Kỳ) 		Vì những nỗ lực vận động cấm và quyét sạch mìn cá nhân
1996 Carlos Filipe Ximenes Belo (Đông Timo)
José Ramos-Horta (Đông Timo) 		Hoạt động vì độc lập cho Đông Timo
1995 Joseph Rotblat (Anh)
Hội nghị Pugwash về Khoa học và các Vấn đề của Thế giới (Pugwash Conferences on Science and World Affairs) 		Đấu tranh giải giáp vũ khí hạt nhân
1994 Yasser Arafat (Palestine)
Shimon Peres (Israel)
Yitzhak Rabin (Israel) 		Nỗ lực tìm kiếm hòa bình cho Trung Đông
1993 Nelson Mandela (Nam Phi)
Frederik Willem de Klerk (Nam Phi) 		Chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc Apacthai trong hòa bình và thành lập nền móng cho một nền cộng hòa ở Nam Phi
1992 Rigoberta Menchú (Guatemala) Nhà hoạt động vì quyền bình đẳng cho người thiểu số
1991 Aung San Suu Kyi (Myanma) Đấu tranh bất bạo động vì tự do và quyền con người
1990 Mikhail Sergeyevich Gorbachyov (Liên Xô) Góp phần chấm dứt Chiến tranh Lạnh. Bình thường hoá quan hệ giữa Liên Xô và phương Tây

Thập niên 1980Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1989 Đăng-châu Gia-mục-thố (Tây Tạng) Đấu tranh bất bạo động vì tự do của Tây Tạng
1988 Lực lượng Gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc
(United Nations Peacekeeping Forces) 		Tham gia giải quyết nhiều cuộc xung đột từ năm 1956
1987 Óscar Arias (Costa Rica) Đề xướng thỏa thuận hòa bình tại Trung Mỹ
1986 Elie Wiesel (Hoa Kỳ) Nhà văn, người sống sót sau Thảm họa diệt chủng người Do Thái
1985 Hiệp hội Y sĩ Quốc tế Phòng ngừa Chiến tranh hạt nhân
(International Physicians for the Prevention of Nuclear War) 		Vận động chống lại việc phổ biến vũ khí hạt nhân
1984 Tổng giám mục Desmond Tutu (Nam Phi) Nhà hoạt động chống chủ nghĩa Apacthai
1983 Lech Wałęsa (Ba Lan)
1982 Alva Myrdal (Thụy Điển)
Alfonso García Robles (México) 		Đại diện Đại hội đồng giải trừ quân bị tại Liên Hiệp Quốc
1981 Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn (UNHCR)
1980 Adolfo Pérez Esquivel (Argentina) Luật sư đấu tranh vì quyền con người

Thập niên 1970Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1979 Mẹ Teresa (Ấn Độ) Vận động chống đói nghèo
1978 Anwar Al-Sadad (Ai Cập)
Menachem Begin (Israel) 		Đồng tác giả hiệp định hòa bình giữa Ai Cập và Israel
1977 Tổ chức Ân xá quốc tế (Amnesty International) Vận động chống lại các hình thức tra tấn
1976 Betty Williams (Anh)
Mairead Corrigan (Anh) 		Sáng lập viên Phong trào hòa bình Bắc Ireland
1975 Andrei Dmitrievich Sakharov (Liên Xô) Nhà khoa học đấu tranh vì quyền con người
1974 Seán MacBride (Hoa Kỳ)
Satō Eisaku (Nhật Bản)
1973 Henry Kissinger (Hoa Kỳ)
Lê Đức Thọ (Việt Nam) 		Đồng tác giả Hiệp định Paris 1973, tuy nhiên ông Lê Đức Thọ từ chối nhận giải với lý do chưa có hòa bình thực sự ở Việt Nam
1972 Không trao giải
1971 Willy Brandt (Tây Đức) Khởi xướng chính sách Ostpolitik
1970 Norman Borlaug (Hoa Kỳ) Nhà nghiên cứu tại CIMMYT (Centro Internacional de Mejoramiento de Maíz y Trigo)

Thập niên 1960Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1969 Tổ chức Lao động Quốc tế (International Labour Organization)
1968 René Cassin (Pháp) Chủ tịch Tòa án nhân quyền châu Âu (Cour européenne des droits de l'homme)
1967 Không trao giải
1966 Không trao giải
1965 Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF)
1964 Martin Luther King, Jr. (Hoa Kỳ) Nhà vận động đấu tranh cho quyền con người của người da đen ở Mỹ
1963 Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế
(Mouvement international de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge)
1962 Linus Pauling (Hoa Kỳ) Nhà khoa học vận động cấm thử vũ khí hạt nhân
1961 Dag Hammarskjöld (Thụy Điển) Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (truy tặng)
1960 Albert John Lutuli (Nam Phi) Chủ tịch đảng Đại hội dân tộc Phi (ANC)

Thập niên 1950Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1959 Philip Noel-Baker (Anh) Nỗ lực suốt đời vì hòa bình và hợp tác quốc tế
1958 Dominique Pire (Bỉ) Lãnh đạo tổ chức công giáo giúp đỡ người tị nạn
1957 Lester B. Pearson (Canada) Tham gia giải quyết cuộc Khủng hoảng kênh đào Suez
1956 Không trao giải
1955 Không trao giải
1954 Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn (UNHCR)
1953 George Marshall (Hoa Kỳ) Khởi xướng Kế hoạch Marshall
1952 Albert Schweitzer (Pháp) Thành lập Bệnh viên Lambarene ở Gabon
1951 Léon Jouhaux (Pháp)
1950 Ralph Bunche (Hoa Kỳ) Trung gian hòa bình ở Palestine (1948)

Thập niên 1940Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1949 Lord Boyd Orr (Anh) Tổng giám đốc Tổ chức nông lương Liên Hiệp Quốc (FAO)
1948 Không trao giải
1947 Hội đồng hỗ trợ bè bạn (Friends Service Council) (Anh)
Ủy ban hỗ trợ bè bạn Hoa Kỳ (American Friends Service Committee) (Hoa Kỳ)
1946 Emily Greene Balch (Hoa Kỳ)
John Raleigh Mott (Hoa Kỳ) 		Chủ tịch danh dự Liên đoàn phụ nữ quốc tế vì hòa bình và tự do (Women's International League for Peace and Freedom)
Chủ tịch Hiệp hội Thanh niên Cơ Đốc (Young Men's Christian Association)
1945 Cordell Hull Một trong những người khởi xướng thành lập Liên Hiệp Quốc
1944 Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế
(Mouvement international de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge)
1940 -
1943 		Không trao giải Chiến tranh thế giới thứ hai

Thập niên 1930Sửa đổi

Năm Tên Lý do
1930 Nathan Söderblom (Thụy Điển) Lãnh đạo giáo hội
1931 Jane Addams (Hoa Kỳ)
Nicholas Murray Butler (Hoa Kỳ) 		Chủ tịch Liên đoàn phụ nữ quốc tế vì hòa bình và tự do (Women's International League for Peace and Freedom)
Tham gia thúc đẩy Công ước Kellogg-Briand
1932 Không trao giải
1933 Sir Norman Angell (Anh) Thành viên Ủy ban điều hành Hội Quốc Liên
1934 Arthur Henderson (Anh) Chủ tịch hội nghị giải trừ quân bị của Hội Quốc Liên
1935 Carl von Ossietzky (Đức) Nhà báo đấu tranh vì hòa bình
1936 Carlos Saavedra Lamas (Argentina) Chủ tịch Hội Quốc Liên
1937 Robert Cecil (Anh) Sáng lập và chủ tịch Cuộc vận động hòa bình quốc tế (International Peace Campaign)
1938 Phòng quốc tế Nansen cho các người tị nạn (Office international Nansen pour les réfugiés) (Thụy Sĩ)
1939 Không trao giải Chiến tranh thế giới thứ hai

Thập niên 1920Sửa đổi

Năm Hình Tên Lý do Chú thích
1920 Léon Bourgeois   (Na Uy)
1921 Hjalmar Branting (Thụy Điển)   Thủ tướng Thụy Điển, đại diện Thụy Điển tại Hội Quốc Liên
Christian Lous Lange   (Na Uy) Tổng thư ký Liên minh nghị viện quốc tế (Inter-Parliamentary Union)
1922 Fridtjof Nansen   (Na Uy) Đại diện Thụy Điển tại Hội Quốc Liên
Cha đẻ của Hộ chiếu Nansen dành cho người tị nạn
1923 Không trao giải
1924 Không trao giải
1925 Sir Austen Chamberlain   (Anh) Tham gia Thỏa ước Locarno
Charles Gates Dawes   (Đức) Cha đẻ của Kế hoạch Dawes
1926 Aristide Briand   (Pháp) Tham gia Thỏa ước Locarno
Gustav Stresemann   (Đức)
1927 Ferdinand Buisson   (Pháp) Sáng lập và chủ tịch Liên đoàn Nhân quyền Quốc tế
Ludwig Quidde   (Đức) Đại biểu tại nhiều hội nghị hòa bình
1928 Không trao giải
1929 Frank Billings Kellogg   (Hoa Kỳ) Sáng lập Công ước Kellogg-Briand

Thập niên 1910Sửa đổi

Năm Hỉnh Tên Lý do Chú thích
1910 Cơ quan thường trực hòa bình quốc tế
(Bureau international permanent de la paix) 		[20]
1911 Tobias Michael Carel Asser   (Hà Lan) Sáng lập Hội nghị Quốc tế về Luật cá nhân ở Den Haag [21]
Alfred Hermann Fried   (Áo) Tác giả Die Waffen Nieder
1912 Elihu Root   (Hoa Kỳ) Khởi xướng nhiều thỏa ước hòa giải quốc tế [22]
1913 Henri La Fontaine   (Bỉ) Chủ tịch Cơ quan thường trực hòa bình quốc tế [23]
1914 -
1916 		Không trao giải Chiến tranh thế giới thứ nhất
1917 Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế
(Mouvement international de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge) 		[24]
1918 Không trao giải
1919 Woodrow Wilson   (Hoa Kỳ) Tổng thống Mỹ, một trong những người thúc đẩy sự ra đời của Hội Quốc Liên [25]

Thập niên 1900Sửa đổi

Năm Hình Tên Lý do Chú thích
1901 Henry Dunant   (Thụy Sĩ) Sáng lập Phong trào Chữ thập đỏ Quốc tế (Mouvement international de la Croix-Rouge) [26]
Frédéric Passy   (Pháp) Sáng lập và chủ tịch Hội đồng trọng tài quốc tế (Société d'arbitrage entre les Nations)
1902 Élie Ducommun   (Thụy Sĩ)
Charles Albert Gobat (Thụy Sĩ) 		Thư ký danh dự Cơ quan thường trực hòa bình quốc tế (Bureau international permanent de la paix) [27]
1903 William Randal Cremer   (Anh) Thư ký Liên đoàn trọng tài quốc tế (International Arbitration League) [28]
1904 Viện Luật Quốc tế
(Institut de Droit International)   (Bỉ) 		[29]
1905 Bertha von Suttner   (Áo) Chủ tịch danh dự Cơ quan thường trực hòa bình quốc tế [30]
1906 Theodore Roosevelt   (Hoa Kỳ) Tổng thống Mỹ, tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình [31]
1907 Ernesto Teodoro Moneta (Ý)   Chủ tịch Liên đoàn hòa bình Lombardi [32]
Louis Renault   (Pháp) Giáo sư Luật Quốc tế
1908 Klas Pontus Arnoldson   (Thụy Điển)
Fredrik Bajer (Đan Mạch) 		Sáng lập Hiệp hội hòa bình và phán xử Thụy Điển
Chủ tịch danh dự Cơ quan thường trực hòa bình quốc tế 		[33]
1909 Auguste Beernaert   (Bỉ) Thành viên Tòa án trọng tài Quốc tế (Cour Internationale d'Arbitrage) [34]
Paul-Henri-Benjamin d'Estournelles de Constant   (Pháp) Sáng lập và chủ tịch nhóm nghị sĩ Pháp tham gia phán xử quốc tế

Tham khảoSửa đổi

  1. ^ “The Nobel Peace Prize 2018 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 5 tháng 10 năm 2018. 
  2. ^ “Giải Nobel Hòa bình trao cho nỗ lực ngăn chặn vũ khí hạt nhân”. 
  3. ^ “The Nobel Peace Prize 2016”. Quỹ Nobel. Truy cập 8 tháng 10 năm 2016. 
  4. ^ “The Nobel Peace Prize 2015”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 9 tháng 10 năm 2015. 
  5. ^ “The Nobel Peace Prize 2014”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2014. 
  6. ^ “The Nobel Peace Prize 2013” (PDF). Nobel Foundation. Truy cập ngày 11 tháng 10 năm 2013. 
  7. ^ “The Nobel Peace Prize 2012”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2012. 
  8. ^ “The Nobel Peace Prize 2011”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2011. 
  9. ^ “The Nobel Peace Prize 2010”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2010. 
  10. ^ “The Nobel Peace Prize 2009”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 9 tháng 10 năm 2009. 
  11. ^ “The Nobel Peace Prize 2008”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2008. 
  12. ^ “The Nobel Peace Prize 2007”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  13. ^ “The Nobel Peace Prize 2006”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  14. ^ “The Nobel Peace Prize 2005”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  15. ^ “The Nobel Peace Prize 2004”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  16. ^ “The Nobel Peace Prize 2003”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  17. ^ “The Nobel Peace Prize 2002”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  18. ^ “The Nobel Peace Prize 2001”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  19. ^ “The Nobel Peace Prize 2000”. Nobel Foundation. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  20. ^ “The Nobel Peace Prize 1910 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  21. ^ “The Nobel Peace Prize 1911 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  22. ^ “The Nobel Peace Prize 1912 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  23. ^ “The Nobel Peace Prize 1913 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  24. ^ “The Nobel Peace Prize 1917 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  25. ^ “The Nobel Peace Prize 1919 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  26. ^ “The Nobel Peace Prize 1901 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  27. ^ “The Nobel Peace Prize 1902 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  28. ^ “The Nobel Peace Prize 1903 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  29. ^ “The Nobel Peace Prize 1904 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  30. ^ “The Nobel Peace Prize 1905 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  31. ^ “The Nobel Peace Prize 1906 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  32. ^ “The Nobel Peace Prize 1907 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  33. ^ “The Nobel Peace Prize 1908 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 
  34. ^ “The Nobel Peace Prize 1901 - Press Release”. www.nobelprize.org. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2008. 

Liên kết ngoàiSửa đổi

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Danh_sách_người_đoạt_giải_Nobel_Hòa_bình&oldid=63926960”